Góð fjármálastjórn L-listans

Geir kristinn Aðalsteinsson/mynd karl eskil

Undanfarnar vikur hafa fulltrúar minnihlutans í bæjarstjórn Akureyrar haft uppi stór orð um fjármálastjórn L-listans á kjörtímabilinu.  Flestir fulltrúanna hafa ekki bent á neitt sérstakt, heldur látið duga að halda því fram að meirihlutinn í bæjarstjórn valdi ekki verkefninu án þess að rökstyðja mál sitt.

En er innistæða fyrir þessum fullyrðingum minnihlutans?

Ef við byrjum á að velta fyrir okkur stöðu mála þegar ný bæjarstjórn tók við stjórntaumunum árið 2010 þá blasir það við að byggð voru stór og mikil mannvirki á síðasta kjörtímabili.  Þessi mannvirki komu svo öll af fullum þunga inn í rekstur bæjarins á þessu kjörtímabili.  Þau helstu eru Menningarhúsið Hof, sem kostaði um 3,5 milljarða króna, Íþróttasvæði Þórs, sem kostaði um 1 milljarð og Íþróttahús Giljaskóla, sem einnig kostaði um 1 milljarð. Öll eru þessi mannvirki af hinu góða fyrir bæjarfélagið en slík framkvæmdagleði á uppgangstímum í þjóðfélaginu tel ég óheppilega.  Á þeim tíma sem þessar ákvarðanir eru teknar var góðæri í þjóðfélaginu og þá eiga sveitarfélög að halda að sér höndum í framkvæmdum en geta svo farið af stað með stærri framkvæmdir þegar skóinn kreppir, sem sveiflujafnandi aðgerðir. Niðurstaðan er svo sú að aðeins þessi þrjú mannvirki kalla á meira en 500 milljónir króna árlega í rekstrarkostnaði.

Þrátt fyrir þennan stóra bita í rekstur Akureyrarbæjar hefur tekist að halda uppi góðri þjónustu við bæjarbúa og ekki hefur þurft að koma til þess að leggja þjónustu af.  Hefur það tekist með samstilltu átaki okkar góða starfsfólks og stjórnenda.

Frá árinu 2010 hefur samanlagður bókhaldslegur rekstrahalli verið um 300 milljónir króna, en það segir ekki allt, því á sama tíma hefur handbært fé frá rekstri verið um 8,2 milljarðar.  Það hefur því verið svigrúm til að fjármagna þær framkvæmdir sem farið hefur verið í, jafnframt sem greiddar hafa verið niður skuldir.  Á árunum 2010 til 2013 höfum við framkvæmt fyrir rétt um 7,2 milljarða króna og það þykir tíðindum sæta hér í bæ að allar stærri framkvæmdir á kjörtímabilinu hafa staðist kostnaðaráætlanir.  Þess má geta að í þessum tölum er búið að gera ráð fyrir að tekjuáætlun þessa árs náist ekki, svo munar um 300 milljónir króna.

Samkvæmt ársreikningi 2009 eru skuldir Akureyrarbæjar um 22.378 milljónir króna, án lífeyrisskuldbindinga.  Samkvæmt útkomuspá  2013 verða skuldir í árslok 22.069 milljónir án lífeyrisskuldbindinga.

Það er því ljóst að skuldir samstæðunnar án lífeyrissjóðsskuldbindinga hafa lækkað frá árinu 2009 um 309 milljónir króna.  Á þá eftir að taka tillit til verðlagsþróunar, þannig að skuldir hafa í raun lækkað meira.  Þar að auki er inni í þessarri tölu um einn milljarður króna sem tekinn var að láni vegna byggingar hjúkrunarheimilisins Lögmannshlíðar, sem ríkið kemur til með að endurgreiða í formi leigu á næstu 40 árum.  Það má því með góðum rökum halda því fram að skuldir sveitarfélagsins hafi í raun lækkað á tímabilinu um meira en 1,5 milljarð.

Þetta má enda sjá í því að skuldir sem hlufall af tekjum er um 122% sem er langt undir viðmiðum um fjármál sveitarfélaga sem er 150%.

Það hefur frá upphafi verið sýn okkar í L-listanum að halda uppi þeim lífsgæðum sem eru hér í okkar yndislega bæ Akureyri og því vorum við undir það búin að erfitt yrði að láta reksturinn skila afgangi þessi ár. Akureyrarbær er mjög fjárhagslega sterkur eins og sést á áðurnefndum tölum og hefur alla burði til þess að takast á við rekstrarhalla í nokkur ár eftir efnahagslegt hrun og offjárfestingar fyrri meirihluta.  Því höfum við valið að halda uppi þjónustu við bæjarbúa frekar en að fara í mikinn niðurskurð á þjónustu.  Við höfum haft hækkanir á gjaldskrám eins hóflegar og við höfum talið mögulegt og ég fullyrði að magn og gæði þjónustunnar er fullkomlega samkeppnisfær við önnur sveitarfélög.  Það er nefnilega trú L-listans að þjónustan og það sem bærinn hefur upp á að bjóða geri það að verkum að við bæjarbúar kjósum hvergi annarsstaðar að vera.

Geir Kristinn Aðalsteinsson

Höfundur er forseti bæjarstjórnar Akureyrar.