Þykir okkur vænt um lýðræðið?

Ástrós Gunnlaugsdóttir skrifar

Til að lýðræðinu sé fullnægt er ekki nægilegt að hafa lýðræðislega stjórnarskrá og stjórnarhætti. Fyrsta grein íslensku stjórnarskrárinnar tekur til þess að Ísland sé lýðveldi með þingbundinni stjórn. Þýðir það, í stuttu máli, að á Íslandi er æðsti þjóðhöfðingi landsins kjörinn af almenningi. Hér ríkir því lýðveldi. Hvað með lýðræði?

Mikilsvirtur kennari minn í BA námi mínu í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, Svanur Kristjánsson, sagði reglulega við okkur nemendurna að mikilvægt væri að okkur þætti vænt um lýðræðið. Hann talaði í því samhengi um hinn lýðræðislega einstakling, sem bæði þætti vænt um lýðræðið og stæði vörð um það. Í því samhengi væri nauðsynlegt að ala upp í fólki virðingu fyrir lýðræðinu og að það væri fært um að taka þátt í lýðræðisþjóðfélagi. Lýðræði hvílir því ekki aðeins á stjórnarskrá, heldur verður það að búa í sál hvers og eins.                                                                                      

Þessi orð hafa setið í mér og þykir mér sem þau eigi ágætlega við á þeim tímamótum sem við, íslenska þjóðin, stöndum í dag. Komandi Þjóðfundur sem skila mun tillögum um breytta stjórnarskrá til Stjórnlagaþings, segir ekki alla söguna. Lýðræðið verður nefnilega að vera innra með okkur. Við verðum að hafa trú á því og okkur verður að þykja vænt um það. Með þátttöku í Þjóðfundinum og málefnalegum umræðum mun jákvætt viðhorf almennings til lýðræðis í landinu, vonandi eflast. Lýðræðið verður ekki öflugt, ráðandi stjórnarform nema með virkri þátttöku þjóðarinnar. Því langar mig að hvetja okkur öll til að taka þátt í umræðum um komandi Þjóðfund og Stjórnlagaþing eins og kostur er. Án okkar áhuga mun lítið breytast til frambúðar.                                         

Það að 500 einstaklingar hafi ákveðið að gefa kost á sér til Stjórnlagaþingsins er að mínu mati merki um nauðsyn þess að breytingar verði á íslensku samfélagi. Ég býð mig fram sem fulltrúa yngri kynslóðanna, framtíð mín er í húfi.

Höfundur er stjórnmálafræðingur.

Nýjast