Nám á heimaslóðum

Þrátt fyrir að mikið sé talað um Evrópusambandið og Icesave í kosningabaráttunni sem nú er hafin er það ljóst að þau mál sem hinn almenni kjósandi hefur mestan áhuga á eru allt önnur. Kannanir sýna að þau málefni sem kjósendur telja mikilvægust eru heilbrigðismál, skuldavandi heimilanna, umhverfismál og svo það sem hér verður fjallað um, menntamál.

Skólarnir eru sameign okkar allra

Öll erum við sammála um að menntun er ein af grunnstoðum samfélagsins. Leiðin til aukinna lífsgæða er aukin menntun og því á það að vera algjört forgangsatriði að tryggja að allir landsmenn hafi sömu tækifæri til að mennta sig. Þetta verður einungis tryggt með því að skólarnir séu sameign okkar allra og að skólagjöld heyri sögunni til.

Þegar ungmenni ljúka grunnskólanámi þurfa þau að velja sér framhaldsskóla við hæfi eftir því hvaða nám þau vilja stunda en fyrir nemendur sem búa á landsbyggðinni skiptir líklega staðsetning skóla þó mestu. Sjálfræðisaldurinn er 18 ára og nemendur því enn börn þegar þau hefja nám við framhaldsskóla. Það getur reynst foreldrum erfitt að tryggja velferð barna sinna þegar senda þarf þau um langan veg í skóla. Því er mikilvægt að tryggja öllum nemendum framhaldsnám sem næst sinni heimabyggð.

Almenningssamgöngur fyrir framhaldsskólanema

En hvernig getur svo fámenn þjóð boðið upp á fjölbreytt nám víðs vegar um landið? Það er nokkuð ljóst að ekki verður settur upp fullbúinn framhaldsskóli með fjölbreyttu námsframboði í öllum þorpum landsins. Við þurfum því að tryggja það að skólarnir séu vel staðsettir og að þeir geti þjónað nærliggjandi byggðarlögum. Þetta er einungis gert með því að bjóða upp á almenningssamgöngur svo að nemendur geti farið að heiman á morgnana og verið komnir heim síðdegis. Með því móti geta nemendur því notið þess lengur að eiga daglega stundir með foreldrum og systkinum. Góð tengsl ungmenna við fjölskyldu sína hafa mjög jákvæð áhrif á sjálfsmynd þeirra, námsárangur, almenna líðan og velferð.

Lært heima

Fjarfundabúnaðir, „Skype“, kennsluvefir á netinu og jafnvel „Facebook“ bjóða upp á alls kyns möguleika til að læra heima. Framhaldsskólar víðs vegar á landinu nota þessa tækni og fjarnemar landsins eru fjölmargir. Framhaldsskólinn er svo miklu meira en bara hefðbundið nám. Fjölbreytt félagslíf er í öllum framhaldsskólum landsins. Nemendur taka þátt í leikfélögum, íþróttum, ýmis konar klúbbastarfssemi auk þess sem það er í sjálfu sér mjög félagslegt að vera í framhaldsskóla. Á þessum aldri myndast oft vinatengsl sem endast út lífið og því er samvera við samnemendur innan skóla afar mikilvæg.

Það er jákvætt að nemendur nýti sér tæknina t.d. til að taka einstaka áfanga frá öðrum framhaldsskóla sem ekki eru í boði í heimaskólanum. Tæknin er einnig frábær þegar íslenski veturinn minnir á sig og ófært verður. En allir nemendur á hinum hefðbundna framhaldsskólaaldri ættu að geta sótt skóla og verið hluti af því skólasamfélagi sem þar er.  

Framhaldsskólar út um allt

Margir skólar á landsbyggðinni eru með heimavistir og kjósa þeir nemendur sem þurfa að fara lengstan veg oft að búa á heimavist fremur en að eyða löngum tíma á hverjum degi í ferðalög. Þrátt fyrir mikilvægi þess að nemendur geti farið heim að loknum skóladegi er einnig þörf á að skólar geti boðið upp á heimavist fyrir þá nemendur sem það vilja.

Það er afar brýnt að við tryggjum enn frekar stöðu framhaldsskóla á landsbyggðinni þar sem boðið er upp á fjölbreytt nám, bæði verklegt og bóklegt. Vinstrihreyfingin – grænt framboð hefur staðið vörð um skóla landsins og tekist að verja þá á þeim erfiðu tímum sem verið hafa frá 2008.

                Bjarkey Gunnarsdóttir, náms- og starfsráðgjafi, skipar 2. sæti VG í Norðausturkjördæmi

Ingibjörg Þórðardóttir, framhaldsskólakennari, skipar 4. sæti VG í Norðausturkjördæmi