Heilabilun – sjúkdómurinn sem hittir sífellt fleiri!
Vilborg Gunnarsdóttir
Að greinast með heilabilunarsjúkdóm er oftast mikið áfall, ekki eingöngu fyrir þann sem greinist heldur alla sem að honum standa. Heilabilun er í raun fjölskyldusjúkdómur því hann snertir alla sem næst sjúklingnum standa og þegar á líður verður álagið oftast mjög mikið.
Áður var algengt að reynt var að fela fyrir sem flestum hvernig komið væri fyrir einstaklingnum og forðast var að láta berast eða segja frá að viðkomandi hefði fengið þessa greiningu. Að greinast með Alzheimer var „tabú“ og jafnvel skammarlegt. Afleyðingar feluleiksins voru því augljóslega þær að viðkomandi einstaklingur dró sig út úr flestu því hann var vanur að gera s.s. hætti í starfi, hætti að mæta á mannamót og hitta vini og kunningja.
Í dag vitum við hversu mikilvægt það er að þetta gerist ekki. Rannsóknir sýna að virkni á borð við hreyfingu, hugræna þjálfun og félagslega þátttöku getur skipt sköpum þegar kemur að framgangi sjúkdómsins.
Þrátt fyrir að umræðan hafi opnast og skömmin sé að víkja heyrum við því miður allt of oft af því að þegar það berst út að vinur okkur eða vinkona hafi greinst með heilabilun, þá hætti fólk fljótlega að láta sjá sig sem er sorglegt því þetta er það tímabil í lífi viðkomandi sem hann þarf mest á öllum sem hann þekkir að halda.
Viðkvæðið er oft „ég veit ekkert hvað ég á að segja eða tala um“ eða „hann þekkir mig örugglega ekki lengur“ eða jafnvel „hann man hvort sem er ekki á morgun að ég hafi komið“. Þetta eru afskaplega þægilegar afsakanir fyrir því að sitja heima. Staðreyndin er hins vegar sú að þótt einstaklingur geti ekki tjáð sig lengur eða látið í ljós sínar tilfinningar, er alltaf hægt að kalla fram góða líðan hjá viðkomandi.
Það má fullyrða að íslenska heilbrigðiskerfið gerir upp á milli sjúklingahópa. Enginn myndi sætta sig við að fá greiningu um krabbamein og vera sagt að fara heim og bíða þar sem fjármagn fyrir lyfjakaup í þessum flokki sé uppurið þetta árið og að þú farir á biðlista næsta ár.
Því miður hafa einstaklingar með heilabilun ekki getu eða baráttuþrek til að berjast fyrir réttlæti í þessum efnum og fjölskyldan er oftar en ekki of uppgefin líka.
Það væri einfalt að setja fram reikningsdæmi og sýna fram á hversu mikið ríkið sparaði með því að leggja fram fé til að efla virkni þessa hóps. Það myndi seinka dýrari þjónustu um mörg ár.
Ég vona að augu stjórnvalda opnist sem fyrst fyrir mikilvægi þess að efla markvissa þjálfun eldra fólks – ekki bara þeirra sem haldin eru heilabilunarsjúkdómi.
Höfundur er áhugamaður um almenna velferð.
Nýjast
-
Lokaorðið - Mitt hjartans mál
Annar unglingurinn á heimilinu hefur verið í ökunámi undanfarnar vikur. Náköld krumla angistarinnar hefur gripið um hjarta mitt og herðir tökin dag frá degi. Æfingaaksturinn er framundan og kvíðinn er allsráðandi. Skyldi ég komast lífs af frá æfingaakstri með unglingi sem hvorki kann að, taka fötin sín upp af gólfinu, laga til í herberginu sínu, búa um rúmið sitt, né setja saman kurteislega orðaða setningu í samtali við móður sína. Illur grunur hefur læðst að mér undanfarnar vikur þegar vinir hafa komið í heimsókn til unglingsins og á meðan þeir dvelja inn í herbergi hans rignir til mín tölvupóstum um að barnið hafi staðist hin og þessi prófin í þessu og hinu í ökuskóla í netheimum. Ég tel rétt að ganga frá mínum málum áður en æfingaaksturinn hefst. -
Við vorum líka með plan
Húsnæðismál eldri borgara á Akureyri hafa kallað á frekari athygli og úrbætur og ekki síst eftir að upp kom mygla á Hlíð haustið 2022. Endurbætur hafa enn ekki hafist á þeim 22 hjúkrunarrýmum sem tekin voru úr notkun og ekki hefur heldur verið tekin ákvörðun um framtíð austurálmu Hlíðar sem er illa farin. Þetta hefur valdið fráflæðisvanda á SAk, aukið álag á stuðningsþjónustu og aðstandendur og ekki síst íbúa okkar sem svo nauðsynlega þurfa á þessari þjónustu að halda. -
Fréttatilkynning Nýsköpunarsjóðurinn Kría opnar fyrir umsóknir í nýtt fjárfestingaátak
Nýsköpunarsjóðurinn Kría (NSK) hefur opnað fyrir umsóknir í nýtt fjárfestingaátak sem miðar að því að fjárfesta í sprotafyrirtækjum snemma á þróunarferli þeirra. Viðskiptahugmyndin sem félagið byggir á þarf að vera vænleg til vaxtar og útflutnings, félagið íslenskt og með starfsemi á Íslandi. Þá er það til framdráttar að lykilteymi félagsins skipi fjölbreyttur hópur með bakgrunn, reynslu og þekkingu sem nýtist vel við framgang félagsins. Félög af landsbyggðinni eru sérstaklega hvött til að sækja um fjárfestingu. -
Heilabilun – sjúkdómurinn sem hittir sífellt fleiri!
Að greinast með heilabilunarsjúkdóm er oftast mikið áfall, ekki eingöngu fyrir þann sem greinist heldur alla sem að honum standa. Heilabilun er í raun fjölskyldusjúkdómur því hann snertir alla sem næst sjúklingnum standa og þegar á líður verður álagið oftast mjög mikið. -
Barátta sveitarstjórnar Norðurþings fyrir auknum byggðakvóta til Raufarhafnar
Sveitarstjórn Norðurþings hefur á undanförnum árum barist fyrir auknum byggðakvóta og sértækum byggðakvóta til Raufarhafnar. Bókanir þess efnis hafa reglulega verið sendar til þingmanna, ráðherra og Byggðastofnunar. -
Tafir á skýrslu vegna lokunnar austur-vestur flugbrautar Reykjavíkurflugvallar.
Í gær 20.september voru liðnir sjö mánuðir frá að ósk níu þingmanna um að samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra ynni skýrslu vegna lokunnar austur- vestur flugbrautar Reykjavíkurflugvallar var samþykkt á Alþingi. Vegna þessara miklu tafa sem hafa orðið á afhendingu skýrslunnar og nú þegar nýtt þing er hafið þarf á nýjan leik að leggja fram beiðni um að þessi skýrsla sé unnin. -
Svalbarðsstrandahreppur Nýtt útivistasvæði neðan Gróðurreits
Svalbarðsstrandarhreppur vinnur nú að því að koma upp glæsilegu útivistarsvæði neðan Gróðurreits. Markmiðið er að skapa skemmtilegan samkomustað fyrir íbúa og gesti, þar sem allir geta notið útiveru og samveru í fallegu umhverfi. -
Samstarf um nám í heyrnarfræði mun bæta úr brýnni þörf
„Við erum virkilega stolt af þessu samstarfi og teljum að við höfum sýnt það í verki að vandamál þurfa ekki að vera óyfirstíganleg,“ segir Stefán Guðnason forstöðumaður Símenntunar Háskólans á Akureyri, en nám í heyrnarfræði hófst í fyrrahaust í fjarnámi frá Örebro háskólanum í Svíþjóð í samstarfi við Símenntun Háskólans á Akureyri og Heyrnar- og talmeinastöð Íslands. Þetta var í fyrsta sinn sem námið er í boði á Íslandi. Einn nemandi hóf nám í fyrrahaust en nú ári síðar eru þeir átta. „Það er gott að fara örlítið út fyrir kassann, það getur leitt til skemmtilegra hluta.“ -
Götuhornið - Eru sjálfboðaliðar að deyja út?
Á götuhorninu var verið að ræða um sjálfboðaliða, til máls tók kona sem eiginlega las okkur hinum pistilinn!