Af slúbbertum og svörtum sauðum

Vilborg Gunnarsdóttir skrifar
Vilborg Gunnarsdóttir skrifar

Vísir birti nýlega frétt um nýútkomna skýrslu Viðskiptaráðs þar sem fjallað er um uppsagnarvernd opinberra starfsmanna. Sá sem fréttina ritar kýs að reyna að fá fleiri „smelli“ með því að leggja skýrsluhöfundi orð í munn eins og að kalla opinbera starfsmenn „slúbberta“.

Nú ætla ég að taka það fram að ég er fylgjandi því að lögum um opinbera starfsmenn sé breytt þannig að ákvæði um áminningu verði að minnsta kosti breytt. Í dag er það þannig að starfsmaður þarf að vera áminntur skriflega, oftar en einu sinni fyrir sama „brot“. Hann má til dæmis koma einu sinni fullur í vinnuna, næst að segja samstarfsmanni að hann sé aumingi og svo að klípa í vinnufélaga á viðkvæmum stað og fá skriflegar áminningar í hverju tilfelli án þess að það dugi til brottrekstur. Þessi dæmi eru kannski full einföld en staðreynd samt.

Reglulega hefur umræða farið af stað þess efnis að lögunum beri að breyta. Andmælendur halda því þá gjarnan fram að þau séu nauðsynleg því annars fari stjórnendur opinberra stofnana í að segja fólki upp hægri og vinstri að eigin geðþótta. Ég þekki enga stjórnendur, hvorki á almenna- né opinbera markaðnum sem gera slíkt. Þeir yrðu fljótt metnir óhæfir til sinna starfa og látnir fara… nema ef þeir eru opinberir starfsmenn! Og þar liggur hundurinn grafinn.

Mannorðsmorð

Hafandi starfað sem stjórnandi á opinbera markaðnum þekki ég það af eigin raun hversu flókið ferli þarf að fara í gang ef starfsmaður er metinn óhæfur til að sinna starfi sínu. Mjög algengt er að gripið sé til þess að gera „skipulagsbreytingu“ en það má. Leggja til dæmis viðkomandi starf niður tímabundið. Ef ekki er hægt að beita þeirri aðferð þarf bókstaflega að myrða mannorð starfsmannsins sem þarf að víkja ef fylgja á núverandi lögum.

Talsvert er síðan að sett var í kjarasamninga á almennum markaði ákvæði um að uppsagnir skuli rökstuddar og að starfmaður fái samtal um ástæður uppsagnar. Algengt er að boða starfsmann til viðtals um það sem miður hefur farið. Í kjölfarið skrifa svo báðir undir staðfestingu á að viðtalið hafi farið fram og hvað í því fólst svo sem að ef ekki verði bætt úr geti það varðað brottrekstri.

Að lokum. Ég þekki engan stjórnanda sem segir fólki upp af ánægju og gleði. Það er alltaf kvíðvænlegt að þurfa að taka slíkt samtal sem er gott, því þá aukast líkur á að menn vandi sig í alla staði.

Umræðan um þessi mál er mikilvæg og þarf að vera málefnaleg. Ég vona að blaðamenn vandi sig betur þegar kemur að umræðunni. Vissulega var talað um svarta sauði í skýrslunni en það gefur blaðamanni ekkert leyfi til að bæta í. Það er bara merki um að þar fari svartur sauður og slúbberti.

Nýjast