Berum gæfu til þess að hafna Icesave lögunum í þjóðaratkvæðagreiðslu
Umfjöllun um Icesave - kröfur Breta og Hollendinga á hendur Íslenska ríkinu - hefur verið villandi. Oft er fjallað um kröfurnar sem lán eða skuldbindingar Íslendinga. Þær staðhæfingar eru rangar og verða kröfurnar ekki að skuldbindingum nema með staðfestingu laganna. Ríkisábyrgð er ekki til á þessum kröfum nema að þjóðin samþykki lögin í komandi atkvæðagreiðslu. Það er ljóst að engin lagaleg skylda hvílir á Íslenska ríkinu til þess að ábyrgjast þessar kröfur. Engin siðferðileg skylda eða hvað þá að rök þeirra sem samþykkja vilja lögin standist einhverja skoðun.
Af hverju eru mistök að samþykkja lögin?
Ríkisstjórnin gerir ráð fyrir að greiðslur úr þrotabúi gamla Landsbankans standi að mestu eða fyllilega undir þessum erlendu kröfum. Þessi viðhorf geta verið hættuleg vegna þess að matið á þrotabúinu er lagt fram af skilanefnd Landsbankans með fyrirvörum. Stór hluti þrotabúsins er bundinn í eignum sem auðveldlega geta rýrnað í verði. Óvissa ríkir um hvenær endurheimtur geti hafist og hvernig þróun gengis verður háttað.
Verði Icesave samningurinn samþykktur er ríkisábyrgðin ótakmörkuð upp að 647 milljörðum auk vaxta í erlendum gjaldeyri. Með samþykkt samninganna munu 26,1 milljarður hverfa úr hagkerfinu okkar samstundis í vaxtagreiðslur. Þessir milljarðar eru brot af því fjármagni sem kveðja íslenskt hagkerfi endanlega vegna kröfu Breta og Hollendinga. Í fjárlögum þessa árs er ekki gert ráð fyrir brotthvarfi fjármagns vegna Icesave - samninganna. Þessum kröfum verður mætt með frekari niðurskurði í ríkisútgjöldum og skattahækkunum verði þær samþykktar.
Greiðsluþrot ríkisins?
Það versta við þetta mál er sú staðreynd að kröfurnar gætu leitt til greiðsluþrots þjóðarbúsins vegna þess að skuldastaða Íslands er nú þegar nær óviðráðanleg. Ríkissjóður getur ekki skuldbundið sig frekar og réttast væri að verðmætasköpun innanlands færi í gang til þess að stuðla að hagvexti án frekari tafa.
Dómstólaleiðin kemur líklega í veg fyrir greiðsluþrot vegna samninganna. Hún tryggir það að ef svo ólíklega vildi til að Íslendingar yrðu bótaskyldir, yrðu þær bætur eingöngu greiddar út í íslenskum krónum í stað erlendrar myntar og ákvarðaðar fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur.
Fjármagnið fer ekki í fýlu
Því er haldið á lofti að höfnun Icesave - laganna komi í veg fyrir erlenda fjárfestingu. Það er rangt vegna þess að fjármagn fer aldrei í „fýlu" heldur leitar uppi tækifærin. Þá verður að vera til staðar umhverfi til þess að skapa þau. Eina erlenda lánastofnunin sem mögulega hefur ekki viljað lána til Íslands vegna Icesave-málsins er Evrópski fjárfestingabankinn sem er í eigu Evrópusambandsins og aðildarríkja þess, þar á meðal Hollendinga og Breta. Þetta hefur komið fram í fjölmiðlum, en ekki verið staðfest.
Samningurinn er vondur
Samningar geta aðeins verið góðir komi að borðinu jafningjar sem deila ábyrgð og áhættu af samningsefni. Áhættuþættir samningsins halla nær allir á íslenska ríkið. Þá er það óréttlátt og niðrandi að varnarþing Íslands færist með samþykkt laganna út fyrir landssteinana. Fyrirliggjandi Icesave-samningar eru slæmir samningar. Berum gæfu til þess að hafna þeim þann 9. apríl.nk.
F.h. Samstöðu þjóðar gegn Icesave.
Höfundur er stjórnmálafræðinemi við Háskóla Íslands.
Nýjast
-
Sumarið er komið!
Þetta dásamlega veður sem landsmenn njóta er gleðiefni og er þá vægt tekið til orða, á heimasíðu Þingeyjarsveitar er þessari blíðu fagnað. -
Skýr og lausnamiðuð afstaða Framsóknar til veiðigjalda
Framsókn hefur tekið skýra og málefnalega afstöðu í umræðunni um veiðigjöld. Við styðjum heilshugar réttmæta kröfu samfélagsins um að sameiginleg sjávarauðlind þjóðarinnar skili arði sem gagnast samfélaginu öllu. Hins vegar skiptir máli hvernig það er gert. Óvönduð skattheimta getur skaðað atvinnulíf, dregið úr nýsköpun og veikt byggðir sem byggja afkomu sína á sjávarútvegi. -
Farsæld í brennidepli – öll eru velkomin! Sjónaukinn 2025
Í heimi þar sem hraði breytinga og flókin samfélagsmál eru daglegt brauð, skiptir máli að staldra við og beina sjónum að því sem skiptir mestu máli: farsæld fólks. Ráðstefnan Sjónaukinn 2025, sem haldin verður við Háskólann á Akureyri dagana 19. og 20. maí, leitast við að varpa ljósi á fjölbreyttar leiðir til að efla samfélagslega velferð og vellíðan. Undirtónn ráðstefnunnar er skýr: Við höfum öll hlutverki að gegna – og með samvinnu getum við skapað samfélag þar sem enginn er skilinn eftir. -
Vel heppnaður Súpufundur atvinnulífsins haldinn á Múlabergi
Í hádeginu í gær fór fram vel heppnaður Súpufundur atvinnulífsins á Múlabergi, Hótel KEA, þar sem stjórnendur um fimmtíu fyrirtækja og stofnana komu saman til að ræða framtíð atvinnulífsins á svæðinu. -
Ársfundur HSN Jákvæð þróun þrátt fyrir áskoranir í rekstri
Ársfundur Heilbrigðisstofnunar Norðurlands (HSN) fór fram í Hofi á Akureyri þriðjudaginn 13. maí 2025. Þar voru kynntar niðurstöður fyrir rekstrarárið 2024. Þrátt fyrir áskoranir í rekstri varð þó mjög jákvæð þróun í starfsemi, þjónustu og mannauðsmálum sem gefur tilefni til bjartsýni fram veginn. -
Auðlindirnar í þjóðareign.
Margir biðu spenntir eftir því að Alþingi tæki til starfa eftir páskafrí þingmanna og ég var þeirra á meðal. Á dagskrá þingsins voru hugmyndir um að hækka talsvert skatta sem lagðir eru á sjávarútveginn umfram aðra atvinnuvegi. Mér fannst þetta áhugaverð hugmynd og hlakkaði til að hlusta á upplýsandi umræðu um auðlindir og auðlindanýtingu. Ég kom mér því notalega fyrir við sjónvarpsskjáinn áður en Silfrið byrjaði í sjónvarpi Ríkisútvarpsins fyrsta mánudag eftir frí þingmanna. -
Fimm tilboð í göngubrú
Fimm tilboð bárust í byggingu á nýrri steinsteyptri göngubrú í götustæði Borgarbrautar, auk stígagerðar að aðliggjandi stígum, uppsetningu á grjótkörfum, stoðveggjum og uppsetningu á lýsingu. -
Feðgar útskrifast með stúdentspróf
Upp er runninn síðasti kennsludagur þessarar vorannar 2025. Í mörg horn hefur verið að líta síðustu daga fyrir bæði kennara og nemendur enda þarf að ljúka við hin ýmsu verkefni og einnig eru próf í mörgum námsáföngum. Fram undan eru námsmatsdagar og punkturinn verður síðan settur yfir i-ið með brautskráningu í Menningarhúsinu Hofi laugardaginn 24. maí. -
Nýtt diplómanám við HA fyrir fólk með fjölþættar stuðningsþarfir
Háskólinn á Akureyri leitar að brautryðjendum sem langar að taka þátt í spennandi þróunarverkefni og hefja nám við skólann.