Íslendingar hafa byggt upp glæsilega höfuðborg, Reykjavík eða bæinn líkt og Reykjavík sé eina byggða bólið á Íslandi. En hvers vegna hefur þjóðinni tekist að byggja upp höfuðborg? Við þessari spurningu er einfalt svar; við verjum tekjum þjóðarinnar þar. Það mætti kallað þetta sogkraft skattpeninga. Ef skattar eru teknir af einstaklingum og fyrirtækjum og eytt í einum ákveðnum landshluta, hverjum þarf þá að koma að óvart og hvers vegna þarf að líta á það sem kraftaverk, ef sá hluti landsins verður hlutfallslega ríkari en aðrir? Enda virðist ríkja sátt um nýtingu skatttekna landsmanna í þeim landshluta.
Rannsóknir hafa sýnt að viðhorf manna eru eitt af því erfiðasta sem hægt er að eiga við. Sérstaklega þegar kemur að hlutum sem skipa stóran sess í lífi fólks. Þá skipta rök og staðreyndir jafnvel engu máli. Það er viðhorfið sem gildir og nægir mörgum sem staðreynd. Fólk hefur þörf á að hafa málstað og myndar sér gjarnan einhverja skoðun byggða á óskhyggju, þ.e. fólk trúir einhverju svo mikið að það fer að búa til rök sem leiða að fyrirfram gefinni niðurstöðu.
Viljum við halda landinu í byggð verður að byggja það upp! Þau tækifæri sem felast í uppbyggingu á einu samfélagi veikir ekki önnur. Því miður hefur þetta viðhorf einkennt stjórnun landsins í of langan tíma. Leyfum samfélögum að nýta sín tækifæri til uppbyggingar öllum til heilla.
Til að ná því takmarki þarf landið að eiga fleiri talsmenn. Með vísan í samkomulagið um uppbyggingu á glæsilegri höfuðborg tel ég skynsamlegt að Reykjavíkurkjördæmin tvö eigi engan þingmann. Einhver kann að spyrja sig; en hvað með lýðræðishallann? Við því er einfalt svar. Fyrir hverjar tvær krónur sem verða til utan höfuðborgarsvæðisins verður önnur þeirra eftir og hin fer á höfuðborgarsvæðið. Hverjar tvær krónur sem verða til á höfuðborgarsvæðinu verða báðar eftir á höfuðborgarsvæðinu. Sé t.d. litið til Norðausturkjördæmis koma um 40% af útflutningstekjum þjóðarinnar úr því kjördæmi. Engu að síður er verðlagning lífsgæða svo háttað að einstaklingur í því kjördæmi skiptir minna máli en á höfuðborgarsvæðinu. Þegar byggja á brú, bora göng eða treysta atvinnu á svæðinu er slíkt talið kjördæmapot en eðlileg uppbygging á höfuðborgarsvæðinu.
Hjálmar Bogi Hafliðason
Kennari og bæjarfulltrúi í Norðurþingi