Horfum fram veginn og nýtum tækifærin.

Anna Kolbrún Árnadóttir

Í skýrslu starfshóps á vegum forsætisráðuneytisins um samþættingu menntunar og atvinnu er m.a bent á að margir nemendur fari ekki í nám við hæfi og að brotthvarf sé viðvarandi vandi í íslenskum framhaldsskólum. Þar kemur fram að strax á grunnskólaaldri sé hægt að sjá hvaða nemendur muni hætta námi á framhaldsskólastigi, brottfallsnemendum framhaldsskóla gangi illa í grunnskólum.

Nemendur á aldrinum 16 til 18 ára eru á vissum tímamótum í lífi sínu. Þeir eru á viðkvæmum mótunaraldri. Ábyrgð og skyldur þeirra aukast smátt og smátt og hver og einn þarf að taka mikilvægar ákvarðanir varðandi nám og framtíð og m.a. þess vegna er mikilvægt að hlúa að þeim og gefa þeim tækifæri.

Nemendur verða að sjá nám sem raunverulegan valkost. Ef búið er vel að nemendum eykur það líkurnar á því að þeim bæði gangi og líði vel. Það þarf að skapa aðstæður til þess að kennarar geti komið til móts við alla nemendur.

Líðan nemenda, tækifæri kennara.

Í skýrslunni "Ungt fólk 2012 - Grunnskólanemendur" sem Menntamálaráðuneytið gaf út má sjá m.a. að tíðni þunglyndis og kvíðaeinkenna meðal unglinga í efstu bekkjum grunnskóla hafa aukist undanfarin ár. Ef litið er til líðanar nemenda á framhaldsskólastigi má sjá í skýrslu Menntamálaráðuneytisins "Ungt fólk 2010 - Framhaldsskólanemar", að fleiri nemendur meta andlega heilsu sína "sæmilegri eða lélegri" en áður.

Við þessum niðurstöðum þarf því að bregðast. Nú þarf að reisa við kerfi sem of lengi hefur verið fjársvelt. Það er nauðsynlegt að leggja meira fjármagn í menntun nemenda og kennara. Flétta verður saman velferð- og menntun þessara hópa.

En meira þarf til. Kennarar hafa einnig þörf fyrir aukinn tíma til virkrar starfsþróunar og samvinnu. Það gæti verið gagnlegt að auka enn frekar samvinnu verk- og bókgreina því varla er hægt að ætlast til þess að kennarar bregðist endalaust við án þess að veita þeim frekari bjargir til þess að koma til móts við alla nemendur. Bæði í aðalnámskrá grunn- og framhaldsskóla segir að kennurum sé ætlað að búa nemendur undir þátttöku í atvinnulífinu og frekara nám.

Bóknám - verknám.

Ef litið er aftur til skýrslu starfshóps forsætisráðuneytisins þá segir þar að íslenskt skólakerfi einkennist af of mikilli áherslu á bóknám en minni áhersla sé lögð á verklegt nám, að virkja eigi nemendur til fjölbreytilegra viðfangsefna og að hagnýta tölvutækni og nýja miðla.

Einnig segir í skýrslunni að lítil áhersla hafi verið lögð á að greina hvernig megi nýta styrkleika, færni og áhugasvið nemenda til að leiðbeina þeim inn á brautir sem líklegar eru til að viðhalda áhuga þeirra á náminu og virkja þannig hæfileika þeirra og ábyrgðarkennd gagnvart eigin námi.

Enn fremur segir í skýrslunni að við blasi að íslenskt menntakerfi aðlagi nemendur um of að fyrirfram mótuðu skipulagi skóla í stað þess að menntaferill nemenda mótist af hæfileikum, getu og áhuga nemendanna sjálfra.

Möguleikar skólasamfélagsins.

Ljóst er að afar mikilvægt er að kennarar fái tækifæri til þess að sækja sér endurmenntun ef þeir eiga að hafa möguleika til þess koma til móts við þarfir nemenda, einnig ef þeir eiga að standa undir þessum væntingum, sem vissulega eiga rétt á sér og ef vel tekst til er hægt að flétta saman verk- og bókgreinum. Það ætti að vera meginviðfangsefni skólasamfélagsins alls að vekja athygli á því að þessar námsleiðir geta vel farið saman, ef rétt er staðið að málum.

Góð menntun nemenda er tækifæri sem skólasamfélagið þarf að fá svigrúm til að takast á við, þvert á allar greinar og horfast verður í augu við að nemendur eru margbreytilegur hópur með fjölbreyttar þarfir.

Horfum fram á veginn og nýtum tækifærin.

Anna Kolbrún Árnadóttir,

býður sig fram í 2. sæti á lista

Framsóknarflokksins í Norðausturkjördæmi.