Í talsvert einfaldaðri mynd má segja að heilbrigðiskerfið íslenska eigi sér fjórar stoðir. Heilsugæsla, sjúkrahúsþjónusta, sérfræðiþjónusta og öldrunarþjónusta. Þrjár af þessum fjórum stoðum eiga undir verulegt högg að sækja á Akureyri og svar ríkisstjórnarinnar, ábyrgðaraðila kerfisins, virðist vera að fela einkafyrirtæki að leysa vandann.
Þann 1. desember sl. lagði undirrituð fram tillögu til þingsályktunar um rannsókn á orsakaferli í kjölfar sjálfsvígs. Tillagan hefur það að markmiði að stuðla að öflun gagna sem nýtast við greiningu á áhættuhópum, í forvarnastarfi og við mótun fyrirbyggjandi aðgerða með það að markmiði að koma í veg fyrir sjálfsvígstilraunir og sjálfsvíg. Þess er farið á leit í tillögunni að starfshópurinn skili skýrslu með tölfræði og tillögum að aðgerðum, bæði fyrirbyggjandi og í forvarnarstarfi til framtíðar, eigi síðar en 1. maí 2024. Tillagan er unnin í miklu samstarfi við embætti Landlæknis og vil ég sérstaklega þakka Guðrúnu Jónu Guðlaugsdóttur, verkefnastjóra sjálfsvígsforvarna og Högna Óskarssyni, geðlækni og ráðgjafa fyrir þeirra þátt í vinnunni, sem var ómetanlegur.
Þörf á breytingum
Þegar andlát á sér stað, er það rannsakað til að gera grein fyrir dánarmeini. Rannsóknir lögreglu og héraðslækna fara fram til að ákveða hvort andlát hafi borið að með saknæmum hætti eða ekki. Ef raunin er ekki sú, þá er almennt ekki aðhafst meira. Rannsókninni lýkur og orsökin er skráð í dánarmeinaskrá. Það á m.a. við ef um sjálfsvíg er að ræða. Sjálfsvíg eru ekki rannsökuð afturvirkt þar sem undanfari þeirra er skoðaður í þaula í leit að þáttum sem komu einstaklingnum í það hugarástand sem hann var í við andlátið. Nauðsynlegt er að slík rannsókn fari fram með þeim hætti að fara afturvirkt yfir lýðfræðilegar breytur, aðstæður, atburði og möguleg áföll sem einstaklingurinn upplifði í undanfara sjálfsvígs. Þá er m.a. átt við brottfall úr skóla, atvinnumissi eða langvarandi atvinnuleysi, sambandsslit, makamissi, ofbeldi, neyslu vímugjafa og hvað annað sem getur haft áhrif. Með slíkri rannsókn er hægt að afla hagnýtra gagna sem geta skipt sköpum í áframhaldandi vinnu samfélagsins gegn sjálfsvígum, bæði í forvarnavinnu og við mótun fyrirbyggjandi aðgerða. Gögnin myndu einnig nýtast við það mikilvæga verkefni að greina áhættuhópa í samfélaginu, þ.e. þá hópa sem líklegri eru til að upplifa sjálfsvígshugsanir, gera sjálfsvígstilraunir eða deyja í sjálfsvígi, umfram hefðbundnar breytur á borð við kyn, aldur og búsetu. Nú eru slík gögn ekki til staðar.
Lífsbrú - miðstöð sjálfsvígsforvarna
Í gær kynnti Landlæknir aðgerðir gegn sjálfsvígum og nýja miðstöð sjálfsvígsforvarna. Miðstöðin, sem hlotið hefur nafnið Lífsbrú, varð að veruleika þegar föstu fjármagni frá Heilbrigðisráðuneytinu var veitt ótímabundið í sjálfsvígsforvarnir. Hér er verið að taka risastórt skref í átt að breytingum til hins betra og því ber sannarlega að fagna. Á heimasíðu verkefnisins, www.lifsbru.is segir:
„Markmið Lífsbrúar er að fækka sjálfsvígum á Íslandi í samræmi við áætlun stjórnvalda. Það verður gert með því að velja gagnreyndar aðferðir sem reynst hafa vel í þeim löndum sem við berum okkur saman við. Einnig að þróa og innleiða verklag, fræðsluefni og leiðbeiningar til að nota á öllum stigum forvarna, ásamt því að stuðla að vitundarvakningu og símenntun.
Markmiðum verður náð með breiðri samvinnu fagfólks, notenda, stofnana og félagasamtaka en einnig með fjáröflun til sjálfsvígsforvarna. Í því skyni hefur verið stofnaður sjóður með sama nafni.“
Sjálfsvíg eru viðkvæmt samfélagslegt málefni. Þau hafa mikil áhrif á aðstandendur og jafnvel heilu samfélögin. Áhrifin teygja anga sína víða en samkvæmt tölum frá Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni verða að meðaltali 135 einstaklingar fyrir áfalli í kjölfar sjálfsvígs eins einstaklings. Talið er að um sex þúsund manns verði fyrir áhrifum af sjálfsvígum á hverju ári hér á landi. Samfélagið vill gera betur, grípa einstaklinga í áhættuhópum, ganga í fyrirbyggjandi aðgerðir, efla forvarnastarf og bjóða upp á sálræna aðstoð fyrir bæði einstaklinga í áhættuhópum og aðstandendur þeirra. Við höfum þörf fyrir að ávallt fari fram rannsókn, svo að komast megi að því hvað hafi gerst og finna alla annmarka sem eru á öryggisneti samfélagsins.
Það kom ekki til af góðu að ég flutti til Akureyrar. Konan varð ólétt og hvorugt okkar vildi hætta að vinna utan heimilis. Við ákváðum að barnið færi á leikskóla. Við urðum þess vegna að flytja frá Reykjavík. Þar er meira að segja tveggja ára biðlisti eftir að komast á biðlista eftir leikskólaplássi. Við ákváðum að taka skrefið til fulls, ekki bara flytja til Akureyrar heldur ganga enn lengra og flytja út fyrir mörk hins byggilega heims. Við keyptum okkur þess vegna hús í Glerárhverfi.
Það er margt sem kemur á óvart á Akureyri og ekki bara það að hér er ekki lengur töluð danska á sunnudögum. Rígurinn milli KA og Þórs setur skemmtilegan brag á bæinn. Við leigðum íbúð á Brekkunni í nokkrar vikur áður en við fluttum út fyrir Glerá. Þá elskaði ég KA og hataði Þór. Á flutningsdaginn urðu síðan pólskipti á þessu og ég henti öllum bláu og gulu sængurverunum og keypti rauð og hvít. Lifi Þór!!!
Akureyringar elska kirkjuna og bæjarmyndina. Samt byggðu þeir háhýsi til að tryggja að kirkjan falli í skuggann og íbúar í gömlu Hafnarstætishúsunum sjái aldrei til sólar. Reyndar sér enginn til sólar í miðbænum lengur nema á litlum reit norðan við pylsuvagninn í Hafnarstrætinu seinni hluta dags ef maður tyllir sér á tá við norðvesturhorn vagnsins og reigir hausinn lítið eitt til suðvesturs.
Á Akureyri notar enginn maður stefnuljós. Venni í Austurhlíð hefur haft samband við nýja framkvæmdastýru Drifts EA um að stofna nýsköpunarfyrirtæki um útflutning á ónotuðum stefnuljósarofum úr akureyrskum bílhræjum. Akureyringar kunna heldur ekki að nota hringtorg. Þeir halda að þeir eigi ekki bara að víkja fyrir þeim sem eru á hringtorginu, heldur líka öllum sem eru að koma að því og ætla inn á það. Þetta er drepfyndið. Þegar þeir mætast í umferðinni veifa þeir hver öðrum eða stoppa fyrirvaralaust og ræða saman. Fyndnast er þó hvernig þeir nota umferðarljós þar sem þeir bíða auðmjúkir eftir græna ljósinu sínu. Þegar það kviknar bíða þeir enn um sinn en fara svo af stað nokkrum sekúndum áður en gult ljós kviknar á ný. Þannig gæta þeir þess að enginn annar noti græna ljósið þeirra. Það tekur smá tíma að venjast þessu.
Akureyringar hata háhýsi og ef einhverjum dettur í hug að byggja hús sem er hærra en 6 hæðir verður hér allt vitlaust. Að sama skapi elska þeir lítil og ónýt einnar hæða hús. Gamla BSO húsið situr sem fastast eins og graftarbóla á andliti unglingspilts hálft úti á fjölförnustu gatnamótum bæjarins eins og síðasta vígi sólargeislans í þröngum, gráum og sólarlausum miðbæ.
Á Akureyri kostar ekkert að fara með strætisvögnum. Leiðakerfið er reyndar þannig að það er ekkert hægt að nota strætó og foreldrar aka börnum sínum milli skóla og íþróttahúsa fram og til baka allan liðlangan daginn meðan strætisvagnarnir dóla mannlausir um bæinn eftir óskiljanlegu kerfi sem enginn skilur en allir vita þó að má hvorki fara á flugvöllinn né á tjaldstæðið á Hömrum.
Akureyringar nota bílana sína eins og úlpur. Þeir klæða sig í einkabílinn inni í bílskúr eða bílageymslu, keyra hann upp að dyrum verslunarinnar sem þeir ætla í og klæða sig þar úr honum meðan þeir fara inn að versla, of með vélina í gangi svo úlpan verði hlý og notaleg þegar þeir klæða sig í hana aftur. Ef þeir drepa á vélinni er lykillinn skilinn eftir í svissinum. Það hefur heldur engan tilgang að fara með hann inn því að húsin eru öll ólæst.
En Akureyringar kunna svo sannarlega að læra af þeim sem meira kunna. Reykvíkingar hafa þrengt að flugvellinum í Vatnsmýrinni og nú ætla Akureyringar líka að þrengja það samgöngumannvirki í almannaeigu sem er í miðjum þeirra bæ og gera Glerárgötuna að götu með eina akrein í hvora átt.
Ég er farinn að venjast því að búa hérna og farinn að kunna vel við mig. Frænka mín úr Bárðardalnum þarf ekki lengur að túlka norðlenskuna fyrir mig og ég er hættur að standa í tveggja metra fjarlægð frá fólki til að fá ekki yfir mig frussið sem fylgir harðmælskunni. Það er bara notalegt í hitamollunni sem er hér alla daga. Ég er reyndar fullur aðdáunar yfir því að Akureyringar virðast hafa náð valdi á því að fjarlægja rusl frá heimilum fólks í stað þess að láta það safnast þar upp eins og í borg Da... já, Dags. Sömuleiðis hafa þeir áttað sig á því að það þarf meiri við búnað til að moka meiri snjó á veturna en á sumrin og að eftir snjókomu þarf að moka meira en þegar ekki hefur snjóað. Hver hefði trúað því? Það mætti senda Finn Aðalbjörns suður til að kenna flatlendingunum undirstöðuatriðin í þessu. Reyndar horfir nú allt til betri vegar í Reykjavík því að þar hefur Framsóknarmaður tekið við yfirveðsettum veldissprotanum þar á bæ. En ég fer ekki heim aftur í bráð. Ég elska að skammast yfir Bíladögum, túristum, Reykvíkingum og utanbæjarmönnum.
Sendinefnd Evrópusambandsins á Íslandi hefur þakkað Halldóri Mikael Halldórssyni ungum Akureyringi fyrir frábær störf, en Mikael lauk nýlega störfum sem starfsnemi í Stjórnmála- og upplýsingadeild Sendinefndarinnar.
Sem starfsnemi sá Mikael um málefnum sem sneru m.a. að Alþingi, EES samningnum, styrkveitingum úr nýsköpunar- og rannsóknarsjóðum ESB til verkefna á landsbyggðinni, samfélagsmiðlum og vann einnig að skipulagningu viðburða, o.fl.
„Mikael hefur verið ómetanlegur starfskraftur,“ segir á vefsíðu sendinefndarinnar sem óskar honum alls hins besta.
Nýtt starfsár Listasafnsins á Akureyri hófst formlega síðastliðinn laugardag þegar opnaðar voru sýningar þeirra Alexanders Steig, Steinvölur Eyjafjarðar, Guðnýjar Kristmannsdóttur, Kveikja, og Sigurðar Atla Sigurðssonar, Sena. Alls verða sýningarnar 22 á árinu og á meðal annarra listamanna eru Salóme Hollanders, Heiðdís Hólm, Jónas Viðar, Gunnar Kr. Jónasson, Detel Aurand, Claudia Hausfeld, Fríða Karlsdóttir, Oliver van den Berg, Georg Óskar, Ingunn Fjóla Ingþórsdóttir og Einar Falur Ingólfsson. Á kynningarfundi sem haldinn var á dögunum var dagskrá ársins 2024, ný árbók og komandi starfsár kynnt. Árbókin er nú öllum aðgengileg og gjaldfrjáls í anddyri safnsins auk valdra staða á Akureyri og á heimasíðu þess, listak.is. Á fundinum var einnig tilkynnt um styrki frá Safnaráði og Listaverkasafni Valtýs Péturssonar.
Kraftur, félag ungs fólks sem greinst hefur með krabbamein og aðstandendur ætlar að perla með Norðlendingum fimmtudaginn, 1. febrúar í Háskólanum á Akureyri í samstarfi við Krabbameinsfélagið á Akureyri og Stúdentafélag Háskólans á Akureyri.
„Að búa og starfa í frjóu samfélagi er lykill að velgengni,“ segir Þórunn Sif Harðardóttir sveitarstjóri á Svalbarðsstrandarhreppi i pistli á vefsíðu sveitarfélagsins.
Fimmtudaginn 25. janúar, fór fram afhending á styrkjum Norðurorku til samfélagsverkefna vegna ársins 2024. Athöfnin fór fram í Menningarhúsinu Hofi, sem er vel við hæfi þar sem Norðurorka er bakhjarl Menningarfélagsins.
Í október 2023 auglýsti Norðurorka eftir umsóknum um styrki til samfélagsverkefna fyrir árið 2024 og rann umsóknarfrestur út í nóvember. Fram kom að veittir væru styrkir til menningar- og lista, íþrótta- og æskulýðsstarfs og góðgerðarmála. Markmið með styrkjunum er að styðja við sjálfsprottið starf, starfsemi frjálsra félagasamtaka og framtak einstaklinga sem stuðlar að farsælli þróun samfélagsins, lífsgæðum og fjölbreyttu mannlífi.
Mikil gróska í samfélaginu
Alls bárust 100 umsóknir og eftirtektarvert var hve fjölbreytni verkefnana er mikil sem lýsir vel þeirri grósku sem býr í samfélaginu okkar. Fjögurra manna vinnuhópur (skipaður starfsfólki NO) fór yfir umsóknirnar og varð niðurstaða hópsins að veita styrki til 38 verkefna. Verkefnið var erfitt enda fjölmörg góð verkefni sem sótt var um styrk til og ákveðin upphæð sem var til ráðstöfunar.
Fjölbreytt verkefni sem byggja á brennandi áhuga og metnaði
Í ár tengjast flest verkefnanna íþróttum og útivist annarsvegar og fræðslu og stuðningi hinsvegar, menning og listir eru þó einnig áberandi. Sem dæmi um fjölbreytileika verkefna sem hlutu styrk þá voru veittir styrkir til afreksíþróttafólks, heimildaskráningar, fræðslumorgna, þróun á notkun D&D sem kennslutækis og fræðandi fyrirlestra á öldrunarheimilum á Akureyri. Stærsta styrkinn í ár hlutu Hollvinasamtök Sjúkrahússins á Akureyri, til kaupa á speglunarskurðtæki fyrir skurðdeild sjúkrahússins.
Mörg þessara verkefna eiga það sameiginlegt að á bak við þau liggur mikil sjálfboðavinna fólks sem leggur sig fram við að veita sínu hjartans máli eða áhugamáli brautargengi og því er það sérstaklega ánægjulegt að geta átt þátt í að verðlauna slíkt starf.
Fyrsta mathöllin á Akureyri opnar í byrjun sumars. Stefnan er sett á að opna samtals sex veitingastaði í rýminu og eru framkvæmdir nú þegar hafnar.
Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra, og Eyjólfur Guðmundsson, rektor Háskólans á Akureyri, hafa undirritað samkomulag um fjárveitingu til að hefja undirbúning og uppbyggingu húsnæðis sem hýsir færni- og hermisetur við Háskólann á Akureyri.
Unglingsstelpur á Húsavík spreyta sig á stuttmyndagerð
„Þessi gjöf mun örugglega koma sér mjög vel,“ segir Adam Ásgeir Óskarsson sem tók við tveimur rafsuðuhjálmum að gjöf frá Lionsklúbbnum Hæng. Gjöfin var afhent á þorrafundi Hængs á dögunum.
Félagið Arfur Akureyrarbæjar stendur fyrir opnum fræðslufundi næstkomandi laugardag, 27. janúar kl. 14 í suðursal Rauða Krossins að Viðjulundi 2.
Arnhildur Pálmadóttir arkitekt heldur fyrirlestur undir yfirskriftinni: Hringrás byggingarefna: Umhverfisvænasta húsið er það sem ekki er byggt og óumhverfisvænast er að rífa og byggja aftur.
Morgunblaðið segir frá því í dag að undirbúningur sé hafinn við lagningu nýs vegar og smíði nýrrar brúar yfir Skjalfandafljót en núverandi brú sem er tæpra 90 ára gömul ber ekki umferð þá sem um hana þyrfti að fara. Í dag mega einungis fólksbílar fara yfir brúna.
Samkvæmt frétt Mbl. er stefnan sú að hin nýju mannvirki verði tekin i notkun árið 2028
Í Vikublaðinu 9. desember síðast liðinn var fjallað um fyrirhugaða uppbyggingu að Hrauni í Öxnadal að undirlagi áhugamannafélags, Hraun ehf, með aðkomu menningar og viðskiptaráðherra.
Markmiðið er að heiðra minningu skáldsins Jónasar Hallgrímssonar sem fæddur er 16. nóvember 1807. Það er göfugt að heiðra minningu þjóðskáldsins. Það er hins vegar álitamál hvort það sé best gert með uppbyggingu að Hrauni.
Malbikaður göngustígur meðfram Glerá, frá Óseyri og upp að Höfðahlíð nýtur mikilla vinsælda og þar má gjarnan sjá fólk á ferð, á leið í vinnu eða erindi ýmis konar og eða í gönguferð sér til heilsubótar. Áhugasamir lesendur hafa af og til samband við Vikublaðið og bent á að setja þurfi upp lýsingu við stíginn þannig að hann nýtist fleirum þegar skyggja tekur.
Áratuga löng hefð er fyrir því að fiskiskip, sem gerð eru út frá Akureyri, flauti er þau láta úr höfn. Þegar skipin eru komin á siglingu og eru hæfilega langt frá bryggju er flautað tvisvar sinnum í eina til tvær sekúndur og einu sinni í fjórar til sex sekúndur. Með þessu merki kveður áhöfnin heimahöfn með táknrænum hætti og heldur til veiða.
Þrjár sýningar opnaðar í Listasafninu á Akureyri næstkomandi laugardag, 27. janúar kl. 15, en sýnendur eru Alexander Steig – Steinvölur Eyjafjarðar, Guðný Kristmannsdóttir – Kveikja, og Sigurður Atli Sigurðsson – Sena.
Boðið verður upp á listamannaspjall með Alexander Steig og Sigurði Atla kl. 15.45 og er stjórnandi Hlynur Hallsson, safnstjóri Listasafnsins. Haldið verður listamannaspjall með Guðnýju Kristmannsdóttur laugardaginn 3. febrúar kl. 15 og boðið upp á fjölskylduleiðsögn um sýningarnar þrjár sunnudaginn 24. mars kl. 11-12.
Lilja D. Alfreðsdóttir afhenti í þessari viku styrki úr safnasjóði. Menningarmiðstöð Þingeyinga fékk 6,3 milljónir, Minjasafnið á Akureyri 6,1 milljón, Flugsafnið á Akureyri 5,1 milljón, Listasafnið á Akureyri 4,4 milljónir og Hvalasafnið á Húsavík 3,1 milljón.
Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson birtir á Facebook vegg sínum eftirfarandi hugleiðingar. Hann gaf góðfúslegt leyfi fyrir birtingu á vef Vikublaðsins.
Aðalsteinn Árni Baldursson formaður Framsýnar
„Aðstöðumunur á milli landsbyggðar og þéttbýlis er að verða gríðarlegur og hann er okkur sem búum fjarri höfuðborgarsvæðinu í óhag. Við erum að gera þá skýlausu kröfu að tekið verði á þessum mun, en það á ekki síst við um verð á raforku og eldsneyti, vöruverð, flutningskostnað og aðgengi að opinberri þjónustu, m.a. heilbrigðisþjónustu og framhaldsnámi,“ segir Aðalsteinn Árni Baldursson formaður Framsýnar í Þingeyjarsýslu. Þar vísar hann í yfirstandandi viðræður milli stjórnvalda og verkalýðshreyfingarinnar.
-Eftirspurn eftir lóðum í Vaðlaheiði hefur aukist og þyrpingar þegar risið
Síðustu ár hefur verið mikil eftirspurn eftir lóðum fyrir íbúðarhús og frístundahús í Vaðlaheiði og hafa risið þyrpingar á þegar skilgreindum landnotkunarreitum. Sveitarfélögin sem í hlut eiga hafa fundið fyrir greinilegum áhuga á áframhaldandi uppbyggingu á svæðinu og því var ákveðið að ráðast í gerð heildstæðrar skipulagsáætlunar vegna uppbyggingarinnar í stað þess að taka fyrir eina og eina spildu í einu í takt við framkvæmdaáform hverju sinni.
Sesselja Ingibjörg Barðdal Reynisdóttir hefur verið ráðin framkvæmdastýra DRIFTAR EA á Akureyri, félags sem hefur það að markmiði að byggja upp frumkvöðla- og nýsköpunarstarf á Eyjafjarðarsvæðinu.
Sesselja Ingibjörg er með víðtæka reynslu úr atvinnulífinu, síðustu þrjú ár var hún framkvæmdastýra nýsköpunar- og orkuverkefnisins EIMS, eins og segir í tilkynningu um ráðninguna nú í morgun.
Þá hefur hún undanfarin ár starfað með ýmsum fjárfestum, bæði sem frumkvöðull og fjárfestir. Undir hennar forystu var stofnuð grasrótarhreyfingin Norðanátt, sem er hreyfiafl nýsköpunar. Einnig hefur Sesselja Ingibjörg starfað sem ráðgjafi stjórnvalda varðandi nýsköpun.
Sesselja Ingibjörg er með BA gráðu í lögfræði, sveinspróf í framreiðslu og hefur lokið MBA-námi í viðskiptum og stjórnun.
Í dag voru undirritaðir rekstrar- og þjónustusamningar Akureyrarbæjar við Skautafélag Akureyrar sem lúta að rekstri Skautahallarinnar og faglegu starfi Skautafélagsins. Hefur Akureyrarbær þar með endurnýjað rekstarsamninga við öll þau íþróttafélög sem sjá um rekstur íþróttamannvirkja sem Akureyrarbær á að hluta eða öllu leyti
Þessa furðulegu færslu, furðulegu þvi það er með ólíkindum að svona nokkuð geti gerst er að finna á Facebooksíðu Amtsbókasafnsins í dag.
Líklega hafa þeir sem þennan stól tóku verið að grínast en þeir ættu að hafa i huga að láta grínarana um grínið og skila stólnum hið snarasta þvi hann var þarna vegna ástæðu og gagnaðist fólki sem þarf að nota hjólastól mjög vel.
Bæjarráð Akureyrar hefur samþykkt akstursstyrki vegna íþrótta- og tómstundastarfs barna og unglinga sem búsett eru í Hrísey.
