Umbúðir án innihalds
Þegar ég var ungur drengur fékk ég að fara nokkrar ferðir með Ómari Vagnsyni til að tæma rusl. Hann var jafnan kallaður Ómar í ruslinu en hann sá um sorphirðu á Húsavík um árabil.
Þessi ruslaferð var krefjandi enda hávetur og í þá daga var aðeins ein ruslatunna við hverja íbúð. Heljarinnar blikktunna og í hana þurfti að sækja stóran svartan ruslapoka misfullan af rusli og skilja eftir nýjan í staðinn. Engum togum skipti þótt sækja þyrfti pokann langar leiðir hringinn í kringum húsin, vaðandi snjóinn upp á mitti. Pokinn skildi sóttur. Ruslið var ekki sent til Svíðþjóðar heldur var það brennt eða urðað innan bæjarmarkanna. Loftslagsvá og landvernd voru orð sem ekki höfðu ratað inn í orðaforða minn og lífið var bara nokkuð einfalt.
Endurnýttur Moggi
Einfaldleikinn var alls staðar. Stundum var ég sendur út í fiskbúð til að kaupa ýsuflök, þeim var pakkað inn í miðopnuna úr Morgunblaðinu. Eina eldhúsverkið sem karl faðir minn sinnti á meðan ég bjó á heimili foreldra minna var að hræra skyrið í hádeginu. Skyrið var keypt beint úr mjólkursamlaginu hvar því var vandlega pakkað inn í bréfpappír. Ef mamma þurfti 350g af kjötfarsi, þá fór hún út í búð og keypti nákvæmlega 350g af farsi.
Hamfarahlýnun
Hamfarahlýnun af mannavöldum er staðreynd og áhrifanna er þegar farið að gæta víða og mun versna ef ekkert er að gert. Lífsafkomu næstu kynslóða er ógnað. Það er óumdeilt innan vísindanna og stjórnvöld þykjast að minnsta kosti skilja vandann. Ljóst þykir að grípa þurfi til stórtækra aðgerða til að koma í veg fyrir frekari hlýnun.
Þó hættan blasi við okkur er ekki laust við að manni þyki mótvægisaðgerðir oft og tíðum marklausar. Sýndarmennska kemur æ oftar upp í hugann, enda bregðast stjórnvöld víða um heim hvað eftir annað við að mæta sínum eigin markmiðum þegar kemur að losun gróðurhúsalofttegunda.
Þær aðgerðir sem fá mest pláss í umræðu í loftslagsmálum snúa að því að draga úr notkun jarðefnaeldsneytis. Hið besta mál og nauðsynlegt, en takmarkað sem hinn almenni borgari getur gert til að hraða orkuskiptunum.
Neysluhyggjan
Neysluhegðun er kannski það atriði sem við almúgafólkið mættum helst breyta en til þess að það skili einhverjum alvöru árangri þá þurfa að vera til alvöru valkostir. Það er ekki hægt að leggja þá ábyrgð eingöngu á herðar neytenda að draga úr sóun. Framleiðendum þarf augljóslega að stýra betur í átt að sjálfbærari framleiðsluháttum.
Tunnuhagkerfið
Í dag er ég með fjórar stórar plasttunnur sem ég flokka ruslið mitt samviskusamlega í enda er ég afar hlynntur því að úrgangurinn frá okkur rati inn í hringrásarhagkerfið. Það sem mér fallast hendur yfir er hins vegar magnið af sorpi sem ég ber út af heimili mínu. Þetta vil ég svo gjarna minnka en hef takmarkaða möguleika til þess.
Sem neytandi ætti ég að geta raðað í innkaupakerruna mína með góðri samvisku enda eru flestar vörur sem ég kaupi kyrfilega merktar sem umhverfisvænar eða endurnýtanlegar. Þegar betur er að gáð eru þessar merkingar reyndar alls ekki ætlaðar vörunni sjálfri í flestum tilfellum, heldur er átt við umbúðirnar. Það virðist allt kapp vera lagt á að selja okkur umbúðir sem láta okkur halda við séum að bjarga jörðinni frá sjálfum okkur. Og þvílíkur metnaður.
Innihald er í dag algjört aukaatriði enda verða umbúðir sífellt stærri, fallegri og jafnvel flóknari. Hver man ekki eftir þeirri snilldarhugmynd að banna plaströr í kókómjólkurfernurnar? Til allrar guðslukku getum við nú drukkið þennan þjóðardrykk með papparöri; sem reyndar er pakkað inn í plast. Já og svo eru fernurnar gerðar úr tveimur eða þremur mismunandi efnum sem nær ómögulegt er að endurvinna.
Svo er það lagt á okkur neytendur að flokka þetta samviskulega og keyra í bílförmum í endurvinnslustöðvar sem pressa herlegheitin í gáma til útflutnings. Eins og ég sagði, þá hef ég ekkert á móti því að flokka umbúðirnar sem ég ber inn á heimili mitt. En ég vil betri valkosti um hversu mikið rusl ég ber inn á heimilið. Ég vil geta fengið ýsuflak í dagblaði, skyr í bréfi og kjötfars eftir vigt í mitt eigið ílát.
Stjórnvöld verða að vakna til raunveruleikans, hingað til hafa aðgerðir verið lítið annað en mismunandi umbúðir án innihalds; sem komandi kynslóðir þurfa eflaust að flokka og farga.
Egill P. Egilsson
Nýjast
-
Tvö ný fræðsluskilti í Grímsey
Í vikunni voru sett upp tvö skilti í Grímsey tengd Norðurstrandarleiðinni (e. Arctic Coast Way) sem greina annarsvegar frá eðli heimskautsbauganna og hinsvegar sögu Grímseyjar. -
Mærudagar á Húsavík fagna 30 ára afmæli með mikilli skemmtidagskrá
Í ár fagnar bæjarhátíðin Mærudagar á Húsavík sínu 30. afmæli með fjölbreyttri og spennandi skemmtidagskrá fyrir alla aldurshópa. -
Endurnýjun á dreifilögn í Reykjahverfi
Orkuveita Húsavíkur er í framkvæmdum en verið er að endurnýja dreifilögn hitaveitu á rúmlega 3 km kafla í Reykjahverfi frá Smiðjuteig að Skógum -
Ánægja með gott Listasumar 2024
Mikil og góð stemning var í Listagilinu síðasta laugardag þegar þar var haldið hið svokallaða Karnivala eða lokahátíð Listasumars 2024 -
Grunnskólinn á Raufarhöfn í yfirhalningu
Gengið hefur verið frá samningi við verktaka um að mála húsið -
Andrea Fáfnis Ólafs og Viðar Breiðfjörð með samsýningu á Mærudögum
Andrea Fáfnis Ólafs og Viðar Breiðfjörð halda samsýningu í Hlyn við Garðarsbraut yfir Mærudagana. Listamennirnir eiga bæði ættir og barnæsku að rekja til Húsavíkur. -
Aðalgeir Heiðar Karlsson - Minningarorð
Aðalgeir Heiðar Karlsson fæddist 1.október 1948 á Húsavík. Hann var sonur útgerðarhjónanna Heru Sigurgeirsdóttur f. 22. maí 1916, d. 8. ágúst 1999 og Karls Óskars Aðalsteinssonar, f. 8. maí 1912, d. 24. jan. 1982. Aðalgeir var yngstur fimm systkina sem eru í aldursröð: Sigurbjörg Guðrún, f. 6. feb. 1935, d. 26. maí 2019, Sigrún Ólöf f. 22. jan. 1937, Aðalsteinn Pétur f. 27. okt. 1943, d. 15. júlí 2008 og Óskar Eydal f. 27. nóv. 1944, d. 14. apríl 2017. Karl Óskar Geirsson f. 28. nóv. 1955, sonur Sigrúnar, ólst einnig upp í Höfða og var alltaf eins og einn af systkinunum. Alli var af mikilli sjómannaætt en var mjög lítið á sjó en vann landvinnu. Hann var snöggur til að ráða sig til vinnu þegar Norðurverk hóf störf við gerð Laxárvirkjunar 3 og vann þar fram að verklokum sem bílstjóri á borbíl og sem sprengju sérfræðingur. Við Laxárvirkjun kynnist hann eftirlifandi eiginkonu sinni, Guðnýju Heiðveigu Gestsdóttur, f. 13.júní 1952. Guðný er fædd og uppalin í Múla í Aðaldal, foreldrar hennar voru Heiðveig Sörensdóttir, f. 6.maí 1914, d. 2.mars 2002 og Gestur Kristjánsson, f. 10.nóvember 1906, d. 9.ágúst 1990. Strax vorið eftir þau kynni flutti Aðalgeir í Múla, fór að taka þátt í búskapnum af fullum krafti ásamt því að sinna vinnu við Laxárvirkjun. Aðalgeir og Guðný opinberuðu um páskana 1971 og giftu sig 2. apríl 1972. Þau hófu félagsbúskap ásamt foreldrum Guðnýjar og keyptu síðar af þeim eignir þeirra í Múla eftir að þau hættu búskap árið 1986 og fluttu til Húsavíkur. Aðalgeir og Guðný bjuggu alla tíð í Múla meðan heilsan leyfði. Þau seldu jörðina í sumarið 2021 og fluttu til Akureyrar. Alli og Guðný í Múla voru með fjölmörg börn í sumardvöl í sveit og eins voru þau með fósturbörn bæði til skemmri og lengri tíma. Þrjú af þeim börnum fengu varanlegt aðsetur hjá þeim hjónum í Múla og má svo sannarlega segja að þau hafi dottið í lukkupottinn, Ólafur Svanur Ingimundarson, f. 3.ágúst 1965, Einar Jóhann Sigurðsson, f. 6. ágúst 1983 og Aðalheiður Ágústa Jónsdóttir, f. 2. október 1987. Ólafur Svanur er kvæntur Emmu Gísladóttur, f. 17.maí 1967 og eiga þau tvo syni Gísla Ólaf og Jón Aðalgeir og 6 barnabörn. Einar Jóhann er kvæntur Þórhildi Einarsdóttur, f. 31. ágúst 1983, og eiga þau tvö börn saman Kristján Guðna og Heiðveigu Halldóru. Einar á einnig dóttur úr fyrra sambandi, Lilju Dögg, f. 3.mars 2005. Aðalheiður er gift Sigmundi Birgi Skúlasyni, f. 19.maí 1982 og eiga þau þrjú börn Heiðar Inga, Fannar Atla og Margréti Guðnýju. Aðalgeir lést á hjúkrunarheimilinu Lögmannshlíð 12.júlí s.l. og útför hans fór fram miðvikudaginn 24.júlí kl 14:00 frá Grenjaðarstaðarkirkju í Aðaldal. Elsku afi okkar, við vitum ekki hvernig okkur á að líða, þetta er allt svo skrýtið. -
Þyrla sótti slasaða hjólreiðarmenn í Jökulsárgljúfur
Laust eftir hádegi í dag kom tilkynning til lögreglu og sjúkraflutningamanna á Húsavík um reiðhjólaslys við Jökulsárgljúfur. Þar hafi reiðhjólamaður fallið fram af kletti og þá hafði samferðamaður hans einnig slasast við að reyna að koma honum til aðstoðar -
Mæðgur hafa stjórnað kórum í samanlagt 71 ár
Kynslóðir kórfélaga frá Hóffý og Ástu sameinast og halda saman tónleika í Húsavíkurkirkju
Athugasemdir